‘Ο κόσμος μόνο όταν τον μοιράζεσαι υπάρχει.’

Τάσος Λειβαδίτης

Ο καλλιτέχνης προτείνει την αλήθεια του. Μοιάζει σαν τον Allen Ginsberg να ουρλιάζει για δεύτερη φορά στο Repatriation Vol. 2 : ‘Αυτή είναι η ρουκέτα μου η προσωπική μου ρουκέτα στέλνω το μήνυμα μου στο Υπέρτατο’.****  Ο Κορνήλιος Γραμμένος σ’αυτήν την έκθεση εξερευνά τη φύση [1], τις νόρμες, τις μεθόδους της, ως γυρισμό στην προσωπική πατρίδα.

Νόμοι της θερμοδυναμικής, της αντιστοιχίας, της απροσδιοριστίας, της επίδρασης του εδάφους, της συμπληρωματικότητας,  του ελαχίστου χρόνου, της ισοδυναμίας, της διατήρησης της ταχύτητας, της παγκόσμιας έλξης θα χρησιμοποιηθούν αναλόγως.

Η φύση επιβιώνει πάντα, αυτός είναι ο στόχος της. Καμουφλάρεται, υποτάσσεται, υποτάσσει, προσαρμόζεται, μετασχηματίζεται. Επιβιώνει σ’αυτόν τον αγώνα ο δυνατότερος, ο πιο ανθεκτικός, υπομονετικός, συνετός, ευέλικτος, προνοητικός. Τα θραύσματα αυτής της αρχέγονης μάχης συλλέγει ο Γραμμένος. Τα μαζεύει προσεχτικά ως κειμήλια, τα συνθέτει και τα ορθώνει σαν σύμβολα της μάχης.  ‘Σημασίες ερμητικά κλειστές στον εαυτό τους διασπούν την κλειστότητα τους και αναδύονται δια του θραύσματος, το οποίο δεν αποτελεί απλώς μέρος ενός όλου, αλλά αντιθέτως σηματοδοτεί το όλο και το αποκαλύπτει ως εσωτερικότητα και αλχημιστική υπόσταση’ [2]

Σ’ αυτή την καταγραφή της ανθρώπινης ήττας ή νίκης, ποιος άραγε ξέρει, τι να είναι από τα δυο, κατασκευάζει την δική του μυθολογία για τον κόσμο. Πως ν’ ανοιχτείς στον κόσμο? Πώς να επαναπατριστείς ? Στην χώρα σου ως σώμα, ψυχή, τόπος, στην χώρα του άλλου,  ως σώμα, ψυχή, τόπος? Μόνο με την αλήθεια. Verrum esse ipsum factum (Αυτό που είναι αληθινό είναι ακριβώς αυτό που γίνεται) σημειώνει η Νίκη Παπασπύρου στο κείμενο της έκθεσης.

Προτείνει λοιπόν ο Κορνήλιος Γραμμένος γι’αυτόν τον επαναπατρισμό του βλέμματος, όπως θα έκανε ένας φυσικός (natural) επιστήμονας, το πλησίασμα στην πατρίδα όπως ο καθένας μας σαν πατρίδα ορίζει , τους εξής τρόπους, μεθόδους:

Την παιδικότητα στην είσοδο, σαν κίτρινο αλογάκι, παιδικό παιχνίδι, δούρειος ίππος, μαεστρία σαν παιδική κατεργαριά*. [Childhood living is easy to do, the things you wanted I bought them for you. Wild Horses, Rolling Stones.]

Την ισορροπία – νιρβάνα** (Come as you are, as you were, as I want you to be, as a friend as an old enemy.  Come as you are, Nirvana.)

Την παρατήρηση του φυσικού κόσμου– Giordano Bruno (Natura est dues in rebus), πουλί, κωπηλάτης, σκύλος, αυτοπροσωπογραφία, ένα σημάδι του*** ‘όπου τα φυτά ομιλούν μ’ευγένεια περι αρχαίας φυσικής κι η ποίηση κατασκευάζεται από τα δέντρα’ [3]

Την μουσική -  εξωτερίκευση – jazzmann – extemporization****

Tην πίστη ως Ms.Repatriation*****, τον τρόπο - τρόπαιο γυναίκα μάνα. Το θολό δισκοπότηρο της ευτυχίας, είναι απλό στην διττή του ερμηνεία. Το βλέμμα στον χώρο καθορίζεται από την μήτρα. Εκεί συμβαίνουν όλα και ο επαναπατρισμός αφορά το θήλυ. Επιδιώκουμε να γυρίσουμε στην ιδανική συνθήκη της ιερής, ζεστής μήτρας, να νιώσουμε επιτέλους ασφαλείς. Καραδοκεί όμως η πραγματικότητα, ιερή μήτρα δεν υπάρχει , το φανταστικό άσπιλο και αμόλυντο ιδεώδες συγκρούεται με το πραγματικό. Έτσι δημιουργείται το τραύμα και είναι εμφανές, στο κυρτό σίδερο, της δεσπόζουσας ιερής ιερότητας της Μs Kυράς και Δέσποινας, της ‘Αμόλυντος, Υψηλοτέρα, Καθέδρα, Κλίμαξ, Σκέπη, Πόλη, Παράκλησις, Επίσκεψις, Καταφυγή, Κεχαριτωμένη, Χώρα του Αχώρητου’. (Ακάθιστος Ύμνος.)

Σ’ αυτό το ταξίδι που κανείς δεν ξέρει την κατάληξη του, προχωράμε με τα φυλαχτά στους ώμους. ’Ενέργεια και Αλληλεπίδραση’,  ‘Απόσταση, ταχύτητα, επιτάχυνση’.  Έχουμε και λέμε λοιπόν, ένας καθεδρικός ναός υπάρχει να μας φυλά όταν το χρειάζεται η ψυχή μας, ένας ποιητής φιλόσοφος που κάηκε στην πυρά υπάρχει, να βάζει τη δημιουργία-γλώσσα σε τάξη, για να’ναι όλα εν-τάξει, ένας jazzman υπάρχει για να εντροπεί χωρίς ντροπή και όλες αυτές οι φιγούρες σύμβολα φυλαχτά να λειτουργούν συμπληρωματικά, φέροντας παρηγοριά και συντροφιά  στον μοναχικό τον δρόμο. Σημειώνει στο φυλλάδιο του Repatriation Vol. 1 η Debbie Becker πως ο Κορνήλιος Γραμμένος απορροφά του κόσμου τον μυστικισμό και παράγει με την τέχνη του κάτι ανάλογο σαν φυλαχτό. Διεισδύει στο αντικείμενο και στρώνει χαλί για μια αντίληψη πιο πέρα από αληθινή.

Οι κινήσεις του Κορνήλιος Γραμμένος είναι σαφείς, ξεκάθαρες, αποφασιστικές και μοιάζουν τα γλυπτά του σαν ιδεογράμματα στον χώρο, τίποτα το περιττό, γραφές από ξύλο, μέταλλο και σκοινί, σε μια αρχέγονη γλώσσα, άκρως απέριττη, μινιμαλιστική, ουσιώδης. Τίποτα το περιττό, μόνο τα απαραίτητα στον δρόμο για το ταξίδι, την αλήθεια. Θραύσματα σκέψεων που συγκροτούν μια ανθρώπινη διαδρομή στην προσπάθεια της να ταχτοποιήσει και να βάλει σε μια τάξη το χάος. (Η ενέργεια ούτε καταστρέφεται, ούτε δημιουργείται από του μηδενός αλλά μετατρέπεται από τη μια μορφή στην άλλη. 1ος  Θερμοδυναμικός νόμος.)  Ο Rudolf Arnheim στο δοκίμιο του Εντροπία και Τέχνη, εξηγεί ακριβώς αυτό που παλεύει ο Γραμμένος, μιλά για την εντροπία, την ροπή δηλαδή προς την αταξία (τη μορφή και την αποδιοργάνωση της) και την Τέχνη ως αντίβαρο δημιουργίας και οργάνωσης της μορφής.

Οι καταστασιακοί συμφωνούν:

Πρέπει να ξαναδούμε τη φύση σαν ‘άξιο αντίπαλο’. Το παιχνίδι που παίζουμε εναντίον της πρέπει να είναι συναρπαστικό και κάθε νίκη να μας αφορά άμεσα. Η πρόσκαιρη και κινούμενη κυριαρχία πάνω στο περιβάλλον και το χρόνο μας είναι π.χ η κατασκευή μιας στιγμής της ζωής. [4]

Μαρία Καραχρήστου

Απρίλης 2018

Αθήνα

[1] https://www.culturenow.gr/kornilios-grammenos-h-fysi-kai-texni-den-dimioyrgoyn-pote-ania/

[2] σελ 14, Walter Benjamin, Η ιεροποίηση του αποσπάσματος, Στέφανος Ροζάνης, εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2005

[3] σελ 161 Oυρλιαχτό, Καντίς και άλλα ποιήματα,  Allen Ginsberg, μτφ. Άρη Μπέρλη, εκδ. Άγρα, Αθήνα 2008

[4] σελ. 269 Καταστασιακή Διεθνής, Το ξεπέρασμα της Τέχνης, μτφ και επιλογή κειμένων Γιάννης Δ.Ιωαννίδης, εκδ. ύψιλον, Αθήνα 1999

Εργα:

* Ίππος  (110x90x45cm)  ξύλο, μαλλί, χρώμα, σίδερο.

**Nirvana (164x98x64cm) ξύλο, χρώμα.

***Πουλί (42x168x2cm) ξύλο, μελάνι. Κωπηλάτης (90x95x77cm) ξύλο, χρώμα, μαλλί). Άσπρος Σκύλος (58x55x39cm). Αυτοπροσωπογραφία ως ευτυχισμένος(17x20x12cm) μόλυβδος, χρώμα, μάρμαρο.

****Εxtemporisation (97x127x20cm) ξύλο, χρώμα. Jazzman (217x110x30cm) ξύλο, μαλλί, ανοξείδωτος χάλυβας.

*****Ms Repatriation (57x56x3cm) σίδηρος, χρώμα.

Φωτογραφίες έργων : Παναγιώτης Μπαξεβάνης.

Κείμενο: Μαρία Καραχρήστου